Świat widziany do góry nogami. Jak szybko byśmy zwariowali?NAUKLOVE

Przestaw głowę w dół i popatrz na świat odwrócony o 180 stopni. Przyznaj – ciężko wyobrazić sobie funkcjonowanie z takiej perspektywy. Przeczytanie tego tekstu jest trudne, ale powinno się udać. Gorzej gdyby przyszło Ci jechać na rowerze albo wykonywać jakieś precyzyjne czynności.

Jednak widzenie świata odwróconego do góry nogami nie jest dla człowieka czymś nowym. Każdy z nas przeżył taki okres w swoim życiu. Nikt go nie pamięta, ale tak podobno jest.

Noworodki przez kilka dni, do tygodni po urodzeniu, widzą otaczający je świat odwrócony. Dzieje się tak z powodu budowy ludzkiego oka. Obraz, który wpada do oka jest odwracany przez soczewkę i w takiej postaci pada również na siatkówkę. U osób dorosłych mózg potrafi właściwie zinterpretować odwrócony obraz i przetworzyć go na postać „prawidłową”. Mózg noworodków musi się tego nauczyć i dopiero po jakimś czasie zaczyna prawidłowo interpretować obraz.

Medycyna zna przypadek Serbki Bojany Danilovic, która przez całe życie widzi do góry nogami. Co ciekawe, nie sprawia jej to żadnych kłopotów w życiu. Bojana skończyła studia i pracuję w administracji. Jedynym problem jest dla niej wyrobienie prawa jazdy.

Co by się stało z nami, gdybyśmy nagle zaczęli widzieć świat do góry nogami? Moje pierwsze skojarzenie było proste – „zwariowalibyśmy”. Okazuje się jednak, że nasz mózg potrafi dostosować się nawet do tak, wydawałoby się, ekstremalnej sytuacji.

Eksperyment, w którym sprawdzano opisany powyżej scenariusz polegał na noszeniu przez uczestników specjalnych gogli odwracających obraz. Okulary były noszone przez osoby poddawane badaniu bez przerwy, nawet w czasie snu. Początkowo powodowało to u uczestników eksperymentu dezorientację i stres, naukowcy zanotowali u nich również podwyższone tętno i ciśnienie krwi. Uczestnicy przez pierwsze dni trwania eksperymentu nie byli w stanie wykonywać nawet najprostszych czynności. Jednak już po kilku dobach mózg na tyle przyzwyczaił się do nowej sytuacji, że ludzie byli wstanie w miarę normalnie wykonywać proste rzeczy. Po trzech tygodniach nastąpiła całkowita adaptacja mózgu. Badani mimo dalej noszonych gogli widzieli świat normalnie.

Zaobserwowane przez badaczy i opisane przeze mnie powyżej zjawisko nosi nazwę „Perceptual adaptation” (mózg przystosowuje się do otrzymywanych informacji i stara się doprowadzić do „normalności”) i zostało zauważone już w 1890 roku przez Georga M. Strattona.

Na poniższym filmie możecie zobaczyć, jak zachowuje się człowiek wyposażony w odwracające świat okulary.