Tetrapody to pierwsze czworonogi – grupa obejmująca dzisiejsze płazy, gady, ptaki i ssaki (oraz ich wspólnych przodków). Przedział czasowy obejmujący późny dewon – wczesny karbon, długo znany był z ubogiego zapisu kopalnego, w szczególności zaś tetrapodów. Znalezisk było na tyle mało, że wśród paleontologów czas ten znany był jako „przerwa Romera”(Romer’s gap). Zrozumienie historii wczesnej ewolucji tetrapodów jest niezwykle istotne z punktu widzenia poznania historii życia na Ziemi.
Badacze z Wielkiej Brytanii opisali niedawno pięć nowych gatunków tetrapodów (Perittodus apsconditus, Koilops herma, Ossirarus kierani, Diploradus austiumensis, Aytonerpeton microps), z czego dwa to prymitywne płazy. Wiek skał, w których znalezione zostały skamieniałości ocenia się na późny dewon ok. 358-346 mln lat temu (wiek: Turnej). W tym czasie nastąpiła ewolucja w pełni wykształconych, lądowych płazów z form przypominających ichtiostegi. Te ostatnie to jedne z pierwszych przedstawicieli czworonogów, nazywane rybo-płazami ze względu na ich formę przejściową między rybą a płazem.
Skamieniałości tetrapodów z powyższego okresu znajdowane były dotychczas jedynie na dwóch stanowiskach. Natomiast, zwierzęta opisane w tym artykule zostały odnalezione niedaleko miejscowości Ayton na pograniczu Szkocji i Anglii.
Jako ciekawostkę, warto dodać że, uważane za najstarsze na świecie ślady tetrapoda, odkryte zostały Polsce, w kamieniołomie Zachełmie w województwie Świętokrzyskim.
P.S. przy okazji zapraszam również na fanpage mojego koła naukowego https://www.facebook.com/paleobiolodzy.uwr/
Źródło: Nature, The ICS International Chronostratigraphic Chart
