O tym, że ból fizyczny jest bardzo uciążliwym zjawiskiem i potrafi naprawdę utrudnić normalne życie i funkcjonowanie nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Oczywiście próg odczuwania bólu i wrażliwość na niego są różne u różnych ludzi i jedni są bardziej odporni na ból, a inni mniej. Jednak, jak napisał Sławomir Mrożek, „Nic lepszego człowiek nie może zrobić człowiekowi, niż uwolnić go od bólu, i nic gorszego, niż mu ból zadać”.
Niejednokrotnie ból jest tak silny lub długotrwały (lub, co gorsza, jedno i drugie), że jest w stanie doprowadzić ludzi do depresji lub nawet popełnienia samobójstwa. Poniżej znajdziecie krótkie opisy 10 sytuacji i schorzeń, które wywołują u człowieka trudny do wytrzymania ból.
Klasterowe bóle głowy
To bardzo tajemnicze i niezwykle rzadkie (dotyka zaledwie mniej niż 0,1% dorosłej populacji) schorzenie, którego objawy – bardzo silny, trudny do zniesienia, kłujący ból najczęściej umiejscowiony w okolicy oczodołu lub skroni – pojawiają się w formie napadów trwających od kilkunastu minut do 3 godzin i powtarzają się nawet kilka razy w ciągu doby, przez kilka tygodni lub miesięcy, po czym następuje przerwa trwająca nawet kilka lat. Przyczyny tej choroby nie są znane, wiadomo jedynie, że częściej chorują mężczyźni.
Półpasiec
Jest to ostra wirusowa choroba zakaźna. Mogą na niego zachorować osoby, które w przeszłości przebyły ospę wietrzną i u których doszło do reaktywacji zakażenia utajonego w zwojach czuciowych. Objawia się bolesnymi pęcherzami oraz pieczeniem, swędzeniem i dokuczliwymi bólami, trwającymi nawet do 4 tygodni. Najgorsza jest jednak tzw. neuralgia popółpaścowa, czyli silne, przewlekłe i trudne to uśmierzenia nerwobóle utrzymujące się i nawracające już po zakończeniu choroby.
Poród
W tym przypadku nie trzeba chyba nikogo przekonywać (a zwłaszcza kobiet, które mają to przeżycie za sobą).
Kamica nerkowa
To choroba polegająca na gromadzeniu się złogów („kamieni”) w nerkach i drogach moczowych wskutek wytrącania się związków chemicznych stanowiących prawidłowe lub patologiczne składniki obecne w moczu. Najsilniejszy ból wywołują one podczas przesuwania się przez drogi moczowe oraz w trakcie wydalania wraz z moczem. Zwłaszcza te złogi, które mają ostre krawędzie i wyglądem przypominają najeżoną kolcami kulkę….
Kamica żółciowa
Kamica pęcherzyka żółciowego (kamica żółciowa) polega na obecności w pęcherzyku żółciowym złogów zbudowanych z substancji chemicznych, znajdujących się w żółci. W warunkach prawidłowych substancje te rozpuszczają się w żółci i są usuwane do przewodu pokarmowego. Przy nadmiernym zagęszczeniu żółci dochodzi do ich wytrącania w drogach żółciowych. Najczęstszym objawem choroby jest kolka żółciowa odczuwana jako nagły, napadowy, ostry, niezwykle silny ból zlokalizowany w nadbrzuszu, promieniujący do prawego barku. Jedynym skutecznym sposobem leczenia kamicy pęcherzykowej jest chirurgiczne usunięcie pęcherzyka żółciowego wraz ze znajdującymi się wewnątrz niego złogami.
Ropień zęba
Jest to stan zapalny tkanek, znajdujących się wokół wierzchołka korzenia zęba, zazwyczaj o ostrym przebiegu, z towarzyszącym bardzo silnym, rwącym bólem. Rozwija się w miazdze zęba. Bakterie, które się w niej mnożą przedostają się do tkanek okołozębowych, w których gromadzi się ropa tworząc tym samym stan zapalny. Nieleczony ropień zęba doprowadza do powstawania bardziej zaawansowanych stadiów choroby i może skutkować koniecznością usunięcia całego zęba.
Neuralgia nerwu trójdzielnego
Atakuje obszary twarzy unerwione przez jego trzy główne gałęzie (oddzielne po obu stronach głowy), które przewodzą bodźce dotyku, zimna, ciepła i bólu. Powoduje ból opisywany przez chorych jako nie do wytrzymania, rwący, piekący, palący, strzelający, przeszywający, rozdzierający, przypominający rażenie prądem. Napady ostrego bólu ograniczonego do okolicy czoła, policzka, nosa lub żuchwy trwają raptem kilkadziesiąt sekund, rzadziej przeciągają się do godziny, a następnie mijają, by po jakimś czasie znów powrócić. Niestety często nasilają się wraz z wiekiem, przez co chorzy często decydują się na popełnienie samobójstwa. Atak wywołują bodźce w prawidłowych warunkach zupełnie nieszkodliwe, np. zimno, ruch wargi, powiew wiatru, klimatyzacja czy nagryzienie twardego kęsa pokarmu.
Poważne oparzenia
Bolą nie tylko w momencie powstawania, lecz również w trakcie gojenia się. Oparzenia trzeciego stopnia obejmują wszystkie warstwy skóry, tkankę tłuszczową, mięśnie, a czasem nawet kości. Mniej poważne, obejmujące jedynie skórę właściwą i cechujące się powstawaniem pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem oparzenia drugiego stopnia mogą wywoływać równie przejmujący ból.
Fibromialgia
Fibromialgia charakteryzuje się przewlekłym, uogólnionym bólem mięśni i stawów oraz występowaniem tzw. punktów tkliwych, czyli miejsc ciała o nadmiernej wrażliwości na ucisk. Fibromialgia jest związana z nieprawidłowym odczuwaniem bólu, lecz nie do końca wyjaśniono mechanizm tego zjawiska. Chorzy poza bólem odczuwają wiele innych dolegliwości, takich jak zmęczenie, uczucie sztywności ciała, zaburzenia snu i nastroju, mogą też występować u nich objawy sugerujące chorobę narządów wewnętrznych. Dolegliwości te są uciążliwe, znacznie pogarszają funkcjonowanie, a jedna czwarta chorych nie jest zdolna do pracy.
Rytuały inicjacyjne
W zależności od kultury, mogą obejmować różne czynności: od spiłowywania zębów w celu nadania im ostrego kształtu (jak czynią niektóre indonezyjskie plemiona swoim kobietom) aż do niezwykle drastycznych procedur jak np. obrzezanie kobiet, polegające na częściowym lub całkowitym usunięciu łechtaczki, a czasem również warg sromowych mniejszych. Praktykowane jest to względów religijnych lub estetycznych u Egipcjan oraz wśród wielu ludów afrykańskich.
Literatura: Poradnik Zdrowie, Neurologia Praktyczna, Medical Daily, Gastrologia, Reumatologia, Oddity Central
